พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษา ฉบับปรับให้เป็นเอกภาพ ปรับปรุงครั้งที่สอง ภาษาไทย

ข้อความปฏิเสธความรับผิดชอบ : ผู้สนับสนุนทั้งหลายของดีโมพีเดียไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับความหมายของศัพท์ต่างๆ ที่อยู่ในพจนานุกรมฉบับปรังปรุงนี้ พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาพ ฉบับปรับให้เป็นเอกภาพ ปรับปรุงครั้งที่สอง ยังอยู่่ระหว่างการดำเนินงาน หากต้องการเสนอข้อคิดเห็นใดๆ กรุณาใช้พื้นที่อภิปราย

801

การศึกษา การเคลื่อนย้ายเชิงพื้นที่¹ หรือ การเคลื่อนย้ายเชิงภูมิศาสตร์¹เกี่ยวข้องกับแง่มุมเชิงปริมาณของการ ย้าย²ทำโดยบุคคลในพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ ลักษณะแตกต่างของ การย้ายถิ่น³อยู่ที่การเกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนแปลงในสถานที่อยู่ปรกติ (310-6*) และมีนัยยะว่าเป็นการเคลื่อนย้ายข้ามเขตการบริหาร หน่วยการบริหารที่ผู้ย้ายถิ่นจากมาเป็น ถิ่นเดิม⁴ หรือ ถิ่นที่จากมา⁴ หน่วยที่ผู้ย้ายถิ่นเคลื่อนย้ายเข้าไปเป็น ถิ่นปลายทาง⁵ หรือ ถิ่นที่มาถึง⁵ แนวความคิดเรื่องการย้ายถิ่นมักไม่ใช้กับการเคลื่อนย้ายที่ทำโดยบุคคลที่ปราศจากสถานที่อยู่อาศัยแน่นอน ตัวอย่างเช่นคนเร่ร่อน จะไม่นับว่าเป็นผู้ย้ายถิ่น ในทางปฏิบัติ บางครั้งยากที่จะแยกความแตกต่างระหว่างการย้ายถิ่น ซึ่งมีนัยความหมายว่าเป็นการเปลี่ยนที่อยู่อาศัยค่อนข้างถาวร กับ การเคลื่อนย้ายชั่วคราว⁶ ยกเว้นบนพื้นฐานของเกณฑ์เรื่อง ระยะเวลาของการไม่อยู่⁷จากถิ่นเดิมหรือ ระยะเวลาของการอยู่⁸ที่ถิ่นปลายทาง โดยทั่วไป การเคลื่อนย้ายเชิงภูมิศาสตร์ไม่รวมการเดินทางระยะสั้นซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการเปลี่ยนที่อยู่ปรกติ ถึงแม้ว่าการเคลื่อนย้ายเช่นนั้นอาจควรค่ากับการศึกษาเพราะว่ามีความสำคัญทางเศรษฐกิจและสังคม การเดินทางไปกลับ⁹เกี่ยวข้องกับการเดินทางประจำวันหรือทุกสัปดาห์จากสถานที่อยู่อาศัยไปยังสถานที่ทำงานหรือที่เรียนหนังสือ การเคลื่อนย้ายตามฤดูกาล¹⁰เป็นการเคลื่อนย้ายเป็นช่วงๆ ในแต่ละปี การย้ายผ่าน¹¹ซึ่งเป็นการเคลื่อนย้ายข้ามเขตแดนหนึ่งเพื่อไปถึงจุดหมายปลายทางไม่เกี่ยวข้องกับการย้ายถิ่นในแง่ของเขตแดนที่ข้ามมา การเดินทางท่องเที่ยว¹² หรือการ พักผ่อน¹²ก็ไม่รวมอยู่ในการเคลื่อนย้ายเชิงภูมิศาสตร์เช่นกัน

• 1. Spatial mobility is distinguished from social mobility (920-4) and occupational mobility (921-3).
• 3. Migration, n. - migrate, v. - migrant, n.: one who migrates, also used as adj. - migratory, adj.: pertaining to migration. The term migration refers to a process and cannot serve in English (in contrast to French) to describe a particular move; it is rarely used in the plural. Some authors view all residential mobility (803-6) as migration. For most, however, migratory moves involve the crossing of a boundary, and the administrative unit selected is called the migration defining area.
• 5. The terms country of arrival and country of reception are appropriate when international migration is the subject of interest.
• 9. Commute, v. - commuter, n.: one who regularly travels from his place of residence to his place of work. The expression journey to work is also used to describe this type of movement.
• 10. Seasonal movement is more accurate than the frequently used term seasonal migration since these moves rarely involve a change of usual residence.

802

เมื่อมีข้อมูลการย้ายถิ่นในช่วงระยะเวลาหนึ่งจะสามารถเปรียบเทียบ สถานที่อยู่อาศัย ณ วันเวลาในอดีตที่กำหนดแน่นอน¹ หรือ สถานที่อยู่อาศัยครั้งสุดท้าย² กับ สถานที่อยู่ปัจจุบัน³ บุคคลซึ่งมีหน่วยการบริหารของที่อยู่อาศัยแตกต่างกันเมื่อเริ่มต้นและเมื่อสิ้นสุดของช่วงเวลาหนึ่ง จะเรียกว่าเป็น ผู้ย้ายถิ่น⁴ ผู้ย้ายถิ่นอาจจำแนกออกเป็น ผู้ย้ายถิ่นออกนอกประเทศ⁵ หรือ ผู้ย้ายถิ่นออก⁵เมื่อมองจากมุมของถิ่นเดิม และเป็น ผู้ย้ายถิ่นเข้าประเทศ⁶ หรือ ผู้ย้ายถิ่นเข้า⁶เมื่อมองจากมุมของถิ่นที่อยู่ปัจจุบัน เมื่อสำมะโนหรือการสำรวจได้รวมคำถามเกี่ยวกับ สถานที่อยู่อาศัยก่อน² ข้อมูลจะทำให้เกิดความคิดเกี่ยวกับ การย้ายถิ่นครั้งหลังสุด⁷ หรือ การเปลี่ยนที่อยู่อาศัยครั้งหลังสุด⁷ไม่ว่าจะเมื่อใด ผู้ย้ายถิ่นคือบุคคลใดก็ตามที่มีที่อยู่อาศัยก่อนหน้าในหน่วยการบริหารที่แตกต่างจากที่อยู่อาศัยปัจจุบันของเขา อย่างเช่นบุคคลหนึ่งอาจพิจารณาได้ว่าได้ ย้ายถิ่นไปยัง⁸ที่อยู่ปัจจุบัน และ ย้ายถิ่นออก⁹จากที่อยู่ก่อน ผู้ย้ายถิ่นเกิด¹¹คือบุคคลที่มี สถานที่เกิด¹⁰อยู่ในหน่วยการบริหารที่แตกต่างจากที่อยู่อาศัยปัจจุบันของเขา ในกรณีเฉพาะบางกรณี ผู้ย้ายถิ่นอาจมีคุณสมบัติเป็นผู้ย้ายถิ่นออกนอกประเทศด้วยเหตุผลทางการเมือง ศาสนา หรือจริยธรรม ^12* หรือเป็นผู้ย้ายถิ่นเข้าประเทศด้วยเหตุผลทางการเมือง ศาสนา หรือจริยธรรม ^13*

• 4. Strictly speaking, under this concept a migrant must have been born before the beginning of the migration defining interval and must survive until the end. This definition is sometimes extended to include children born during the interval who are allocated to the place of residence of their mother at the beginning of the interval. The number of recorded migrants is not necessarily equal to the number of moves which occurred during the interval for these individuals, as any one may have moved several times in the interval, or even have returned to his previous place of residence by the time of the census or survey.
• 10. Usually the place of birth is defined as the place of usual residence of the mother at the time of the birth even though custom or the location of medical facilities may have resulted in the birth occurring elsewhere.

803

ประชากรของประเทศอธิปไตย (305-3) อาจเกี่ยวข้องใน การย้ายถิ่นภายในประเทศ¹เมื่อทั้งถิ่นที่จากมา (801-4) และถิ่นปลายทาง (801-5) อยู่ภายในประเทศนั้น หรือใน การย้ายถิ่นระหว่างประเทศ²ซึ่งเกิดขึ้นข้ามเขตแดนของชาติ ศัพท์คำว่า การย้ายถิ่นภายนอกประเทศ³บางครั้งใช้ในความหมายเดียวกับการย้ายถิ่นระหว่างประเทศ การย้ายถิ่นระหว่างประเทศเรียกว่าเป็น การเข้าเมือง⁴ หรือ การออกเมือง⁵ ตามประเทศที่ศึกษาว่าเป็นประเทศปลายทางหรือประเทศต้นทาง เมื่อประเทศแบ่งออกเป็นพื้นที่ย่อย การเคลื่อนย้ายภายในเขตแดนของพื้นที่ย่อยแต่ละแห่งจะเป็น การเคลื่อนย้ายท้องถิ่น⁶ และทำให้เกิดศัพท์คำว่า การเคลื่อนย้ายที่อยู่อาศัย⁶ ในขณะที่การเคลื่อนย้ายระหว่างพื้นที่ย่อยจะเรียกว่า การย้ายถิ่นเข้า⁷ หรือ การย้ายถิ่นออก⁸ขึ้นอยู่กับพื้นที่ย่อยนั้นจะพิจารณาว่าเป็นถิ่นต้นทางหรือถิ่นปลายทางของผู้ย้ายถิ่นนั้น กระแสการย้ายถิ่น⁹เป็นกลุ่มของผู้ย้ายถิ่นที่มีถิ่นต้นทางและถิ่นปลายทางเดียวกัน กระแสที่ใหญ่กว่าระหว่างพื้นที่ย่อยสองแห่ง เรียกว่า{TextTerm|กระแสหลัก|10|803}} และกระแสที่เล็กกว่าเรียก กระแสทวน¹¹

• 1. The definitions of migration in this paragraph can be extended to the migrants involved. The distinction between internal and international migration is not always precise when territories within a country are more or less autonomous.
• 2. Simple commuting across a national border receives the name of border traffic, and should not be mistaken for international migration.
• 4. Immigration, n. - immigrate, v. - immigrant, n. and adj.
• 5. Emigration, n. - emigrate, v. - emigrant, n. and adj.

804

เมื่อบุคคลหนึ่งย้ายถิ่นหลายครั้งในช่วงระยะเวลาหนึ่ง การเคลื่อนย้ายของเขาอาจแยกออกตาม ลำดับของการย้ายถิ่น¹ ระยะเวลาของการอยู่อาศัย²หรือ ระยะเวลาของการพักอาศัย²หมายถึงช่วงเวลาระหว่างการมาถึงสถานที่นั้นและการจากไปในเวลาต่อมาไปยังจุดหมายปลายทางอีกแห่งหนึ่ง หรือหมายถึงช่วงเวลาตั้งแต่การเคลื่อนย้ายครั้งล่าสุด การย้ายถิ่นกลับ³เกี่ยวข้องกับการเคลื่อนย้ายกลับไปยังพื้นที่เริ่มต้นหรือืไปยังสถานที่อยู่ก่อน การย้ายถิ่นซ้ำ⁴หรือ การย้ายถิ่นเรื้อรัง⁴หมายถึงแนวโน้มที่จะย้ายถิ่นหลายๆ ครั้งในช่วงเวลาค่อนข้างสั้น การย้ายถิ่นชนบทสู่เมือง⁵บางครั้งมีรูปแบบเป็น การย้ายถิ่นอนุกรม⁶ การย้ายถิ่นเป็นขั้นตอน⁶หรือ การย้ายถิ่นเป็นขั้น⁶ เมื่อผู้ย้ายถิ่นมีแนวโน้มที่จะเคลื่อนย้ายไปยังเมืองใหญ่เป็นถิ่นปลายทางสุดท้ายด้วยการย้ายระยะทางสั้นๆ เป็นอนุกรม ย้ายไปยังสถานที่ระหว่างกลางก่อนจะถึงเมืองใหญ่ หรือย้ายไปยังเมืองขนาดใหญ่ขึ้นๆ เป็นลำดับ

• 3. Individuals involved in return migration are called return migrants.
• 4. When repeat migration involves moving to new areas, some authors talk of secondary migration and of secondary migrants, in contrast to primary migration which involves first order or primary migrants. This is a source of confusion, since these terms usually take the meaning of 806-4.

805

สิ่งที่การย้ายถิ่น (801-3) ให้แก่การเพิ่มประชากร (701-1) ทั้งหมดจะขึ้นอยู่กับ การย้ายถิ่นสุทธิ² ซึ่งได้แก่ความแตกต่างระหว่างจำนวนของ ผู้มาถึง³ กับจำนวนของ ผู้จากไป⁴ การย้ายถิ่นสุทธิสามารถมีได้ทั้งเครื่องหมายบวกและลบ การย้ายถิ่นเข้าประเทศสุทธิ⁵หรือ การย้ายถิ่นเข้าสุทธิ⁵ใช้เมื่อผู้มาถึงมีมากกว่าผู้จากไป และ การย้ายถิ่นออกประเทศสุทธิ⁶หรือ การย้ายถิ่นออกสุทธิ⁶เมื่อเป็นกรณีตรงข้าม จำนวนรวมของผู้มาถึงและผู้จากไปในประเทศหนึ่งสามารถใช้เพื่อวัด ปริมาณของการย้ายถิ่น⁷ แนวความคิดที่คล้ายๆ กันที่นำไปใช้กับพื้นที่ย่อยของประเทศคือ การหมุนเวียน⁸ของการย้ายถิ่น กระแสสุทธิ⁹หรือ การแลกเปลี่ยนสุทธิ⁹ของการย้ายถิ่นระหว่างสองพื้นที่นิยามได้ว่าเป้นความแตกต่างระหว่างกระแส (803-9) กับกระแสทวน (803-11) ในขณะที่ การแลกเปลี่ยนรวม¹⁰เป็นผลรวมของกระแสและกระแสทวน

• 2. This may also be called the balance of migration or the migration balance. Terms such as "net migrant" should be avoided, and phrases such as the net number of migrants should be preferred.

806

การย้ายถิ่นตามธรรมชาติ¹ การย้ายถิ่นแบบสมัครใจ¹ หรือ การย้ายถิ่นเสรี¹เป็นผลของความคิดริเริ่มและการเลือกเสรีของผู้ย้ายถิ่น ในกรณีที่ไม่มีการย้ายถิ่นที่กระทำร่วมกัน การเคลื่อนย้ายนั้นจะหมายถึง การย้ายถิ่นส่วนบุคคล² เมื่อทั้งครอบครัวย้ายไปด้วยกันบางครั้งใช้ศัพท์คำว่า การย้ายถิ่นครอบครัว³ การย้ายถิ่นทุติยภูมิ⁴หรือ การย้ายถิ่นแบบช่วยเสริม⁴เป็นการย้ายถิ่นที่ช่วยทำให้เกิดขึ้นโดยคนอื่น เช่นเมื่อเด็กๆ ย้ายตามหัวหน้าครอบครัวไป ตัวอย่างของการย้ายถิ่นประเภทนี้คือการรวมกันของครอบครัว ^9*ซึ่งเป็นเรื่องการย้ายถิ่นของสมาชิกครอบครัว รวมทั้งลูกๆ ที่ไปอยู่รวมกันกับหัวหน้าครอบครัว การเคลื่อนย้ายของคนงานหรือของสมาชิกของแรงงานตามโอกาสในการจ้างงานเรียกว่าเป็น การย้ายถิ่นแรงงาน⁵ การเคลื่อนย้ายที่เกิดขึ้นอันเป็นผลมาจากการแต่งงานและเมื่อบุคคลเกษียณจากแรงงานเรียกว่า การย้ายถิ่นเพราะแต่งงาน⁶ หรือ การย้ายถิ่นเพราะออกจากการทำงาน⁷ตามลำดับ การย้ายถิ่นแบบลูกโซ่ ^8*หรือการย้ายถิ่นแบบเชื่อมโยง ^8*หมายถึงแบบแผนของการย้ายถิ่นไปยังถิ่นปลายทางเฉพาะแห่ง ที่ที่ซึ่งผู้ย้ายถิ่นมีญาติพี่น้อง (114-3*) หรือเพื่อนซึ่งมีที่อยู่อาศัยอยู่ก่อนแล้ว และเต็มใจที่จะให้ข้อมูลและความช่วยเหลือ

• 4. Although the terms are sometimes used in a different sense (cf. 804-4*), a primary migrant is the person who makes the actual migration decision while a secondary migrant is an individual such as a young child whose migration is the result of another person’s decision.

807

เมื่อกลุ่มของบุคคลหรือครอบครัวตัดสินใจที่จะย้ายถิ่นไปด้วยกัน ก็จะเกิด การย้ายถิ่นแบบกลุ่มรวม¹ หรือ การย้ายถิ่นกลุ่ม¹ การย้ายถิ่นแบบมวลชน²เป็นการย้ายถิ่นที่มีผู้ย้ายถิ่นเป็นจำนวนมาก ศัพท์คำว่า การหลั่งไหลของคนหมู่มาก³อาจใช้สำหรับการย้ายถิ่นแบบมวลชนที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลันโดยมีสาเหตุมาจากเหตุการณ์ฉุกเฉินหรือภัยพิบัติบางอย่าง

808

Voluntary migration (806-1) contrasts with forced migration¹, in which individuals are compelled by public authorities to move. Repatriation² applies to forced return of individuals to their country of origin. Another example of forced migration is the expulsion³ from their places of abode either of individuals or of whole groups of people. The term evacuation⁴ is generally reserved for the movement of whole populations in order to safeguard them from some catastrophe, such as earthquakes, floods, operations of war or the like. A refugee⁵ has usually migrated on his own volition, though there may have been strong pressure on him to migrate because his continued stay in his country of origin may have exposed him to danger of persecution. A displaced person⁶ is a person who has been moved by a public authority from his place of origin. This move may have taken place as a result of large-scale displacement of population⁷ or population transfer⁷, or population exchange⁸.

• 2. Repatriation, n. - repatriate, v.
• 3. Expulsion, n. - expel, v - expellee, n., one who has been expelled. The term deportation is used for expulsion of an individual person from his country of residence because his continued residence is considered undesirable by the authorities. Deportation, n. - deport, v. - deportee, n.
• 4. Evacuation, n. evacuate, v, - evacuee, n., a person who has been evacuated.

809

The process by which immigrants adjust themselves to conditions in the area of destination falls into several categories: naturalization (331-1), the acquisition of legal citizenship; absorption¹ the entry into productive economic activity; assimilation³, integration into the social structure on terms of equality; and acculturation² the adoption of the customs and values of the population in the place of destination.

810

When immigrants from a particular territory do not assimilate in their new country but retain the customs of their place of origin (801-3), they are called a colony¹. When the receiving country is already inhabited, this raises problems of coexistence² between different populations. These may be solved by the fusion³ of the populations, i.e. by the disappearance of recognizable differences, or by the integration⁴ of one of the populations into the other. Segregation⁵ exists in a territory where two or more populations live but remain separated by barriers imposed by custom or by the force of law.

• 1. Colony, n. colonize, v., to found a colony, also used in the sense of settling a new territory - colonist, n., member of a colony.
• 2. Coexistence, n.-coexist, v.
• 5. Segregation, n. - segregate, v.
  In extreme cases, the conflict may result in genocide, i.e. an attempt by one population to exterminate the other. Exterminate, v. - extermination, n.

811

Migration policy¹ is one aspect of population policy (105-2). Most countries through their immigration laws², restrict the admittance of foreign nationals. These laws frequently provide for selective immigration³ of persons with certain specified characteristics. Some countries have established quota systems⁴ whereby the number of immigrants is fixed in relation to the national origin⁵. Measures designed to influence the redistribution of population⁶ within a country through internal migration (803-1) are usually more indirect in character.