พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษา ฉบับปรับให้เป็นเอกภาพ ปรับปรุงครั้งที่สอง ภาษาไทย

ข้อความปฏิเสธความรับผิดชอบ : ผู้สนับสนุนทั้งหลายของดีโมพีเดียไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับความหมายของศัพท์ต่างๆ ที่อยู่ในพจนานุกรมฉบับปรังปรุงนี้ พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาพ ฉบับปรับให้เป็นเอกภาพ ปรับปรุงครั้งที่สอง ยังอยู่่ระหว่างการดำเนินงาน หากต้องการเสนอข้อคิดเห็นใดๆ กรุณาใช้พื้นที่อภิปราย

601

การศึกษาทางประชากรศาสตร์เรื่อง ภาวะเจริญพันธุ์¹เกี่ยวข้องกับปรากฏการณ์ที่เชื่อมกับ การมีบุตร²หรือ การสืบทอดพันธุ์²ของมนุษย์ คำว่า ภาวะการเกิด¹บางครั้งใช้แทนคำว่าภาวะเจริญพันธุ์ ศัพท์ทั้งสองคำนี้หมายถึงความถี่ของการเกิดขึ้นของ การเกิด³ หรือกล่าให้เจาะจงลงไปคือ การเกิดมีชีพ⁴ — ภายในประชากรหรือประชากรกลุ่มย่อย การเกิดเป็นกระบวนการของการคลอดบุตร การเกิดมีชีพหรือการเกิดของ เด็กเกิดมีชีพ⁵แตกต่างจากการตายตัวอ่อนระยะหลัง (cf. 411-5) โดยหลักฐานของการมีชีวิตอย่างเช่นการหายใจ การเคลื่อนไหวของกล้ามเนื้อ หรือการเต้นของหัวใจของเด็กหลังจากการคลอดหรือการขับออก ศัพท์คำว่า ภาวะเจริญพันธุ์ที่มีประสิทธิภาพ⁶ ซึ่งครั้งหนึ่งเคยใช้เพื่อชี้ว่าการตายตัวอ่อนระยะหลังไม่ได้ถูกนับรวมไว้ในจำนวนรวมของการเกิด หมายถึงการเกิดซึ่งไม่รวมการตายของทารกหรือเด็กเข้าไว้ด้วย คำว่าภาวะเจริญพันธุ์อย่างหยาบ ^6*ควรหมายถึงการเกิดทั้งหมดที่รวม "ตายคลอด" หรือการตายตัวอ่อน คำว่า ภาวะเจริญพันธุ์ที่แตกต่าง⁸แสดงดึงความแตกต่างของภาวะเจริญพันธุ์ระหว่างกลุ่มย่อยๆ ของประชากร

• 2. บ่อยครั้งที่การสืบทอดพันธุ์หมายถึงความสมดุลย์ของการเกิดและการตาย (เช่นใน § 711) มากกว่าที่จะเป็นกระบวนการของการมีบุตรหรือการให้กำเนิด
• 3. คำว่าการเกิดปัจจุบันใช้กันโดยทั่วไปว่าหมายถึงการเกิดมีชีพ

602

การปฏิสนธิ¹เป็นผลจาก การผสมพันธุ์²ของ ไข่³โดย สเปิร์ม⁴ หรือ เซลล์สเปิร์ม⁴ และขีดเส้นเริ่มต้นของ การตั้งครรภ์⁵ หรือ การครองครรภ์⁵สำหรับผู้หญิงที่ตั้งครรภ์ได้ ในช่วงเวลาของพัฒนาการ ผลิตผลของการปฏิสนธิ⁶จะเรียกว่า ตัวอ่อน⁷ แล้วต่อมาเรียก ตัวอ่อนระยะหลัง⁷ — ซึ่งบางครั้งเขียนว่า fetus⁷ ขณะเวลาที่ตัวอ่อนกลายเป็นตัวอ่อนระยะหลังไม่มีการกำหนดไว้แน่นอนว่าเมื่อไร นักวิทยาศาสตร์บางคนให้ค่าไว้ที่เมื่อสิ้นสุด 12 สัปดาห์ หรือ 3 เดือนของชีวิตในมดลูก แม้ว่าขั้นตอนพัฒนาการต่อมาหลังจากสัปดาห์ที่ 8 ก็มักเรียกว่าตัวอ่อนระยะหลังหลังอยู่บ่อยๆ การฝังตัวของไข่⁸หมายถึงการฝังตัวของไข่ในผนังของ มดลูก⁹ หรือ ครรภ์⁹ซึ่งเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้น 2-3 วันหลังจากการผสมพันธุ์

• 2. Fertilization, n. - fertilize, v.
  Artificial fertilization: fertilization obtained by artificial insemination, i.e. by a process other than coitus (627-2).
• 3. ไข่ที่ถูกผสมแล้วเรียกว่าไซโกต
• 5. นักวิทยาศาสตร์บางคนพิจารณาว่าการตั้งครรภ์เริ่มขึ้นเมื่อเวลาของการฝังตัว (602-8)ของไข่

{{Note|7| Embryology: ศาสตร์ที่เกี่ยวกับพัฒนาการของตัวอ่อน

603

A foetus is said to be non-viable² during the first part of a pregnancy and viable¹ thereafter. The change occurs when the foetus becomes capable of independent existence outside its mother, which is commonly considered to take place when the period of gestation³ or duration of pregnancy³ has exceeded 28 weeks. If the pregnancy has lasted longer than this, the expulsion of the foetus (alive or dead) takes place during confinement⁴; an earlier explusion associated with an early foetal death is called an abortion⁵ (cf. § 604). The period of about six weeks after delivery (during which the uterus usually regains its normal size and in which the probability of conception is low) is called the puerperium⁶.

• 1. Viable, adj. - viability, n.
• 2. The minimum period determining viability varies between 20 and 28 weeks among countries, but the World Health Organization has recommended that 28 weeks be the standard time period. Generally the duration of pregnancy is computed from the onset of the last menses. This constitutes the conventional duration of pregnancy, as opposed to the true duration of pregnancy, computed from the time of conception.
• 4. The actual process of expulsion of the foetus is called delivery or parturition, which is the termination of labor. In addition to those, confinement includes expulsion or removal of the placenta or afterbirth.
• 5. Abortion, n. - abort, v.t. or v.i. - abortifacient, adj. used as n.: capable of inducing abortion. - abortionist, n.: a person who performs abortions. In everyday language, the term abortion often takes the meaning of induced abortion (604-2), as opposed to spontaneous abortion (604-1).
• 6. Puerperium, n. - puerperal, adj. (cf. 424-4).

604

Abortions following a non-induced infra-uterine death, which may have occurred some time before expulsion, are called spontaneous abortions¹ or miscarriages¹, in contrast to intentional abortions², or induced abortions². A therapeutic abortion³ is one undertaken for medical reasons. The laws of certain countries permit abortions for health or other reasons; these are legal abortions⁴. Abortions which are induced contrary to law are called illegal abortions⁵ or criminal abortions⁵. According to the technique used, there are abortions by curettage⁶, abortions by vacuum aspiration⁷, abortions by dilatation and evacuation⁷, hysterotomies⁸ (involving surgical cutting into the uterus), and abortions by medical induction procedures⁹.

• 6. Also called abortions by dilatation and curettage, (abbreviated to D and C).
• 7. Also called abortions by suction. When the procedure is used very soon after a presumed conception, the terms menstrual regulation or menstrual extraction are used.
• 9. Such procedures involve amniotic fluid exchange as in the instance of an abortion by saline injection, or the use of prostaglandins.

605

Full term deliveries¹ occur when the pregnancy has lasted at least 37 weeks, measured in conventional duration of pregnancy (603-3*). A pregnancy ending before the normal period is termed a premature delivery² or premature confinement² or premature birth² and the product of this delivery is called a premature baby⁴. Births which are not premature are called births at term³ or full-term births³. The word prematurity⁵ is used to refer to phenomena connected with premature delivery. A classification of births by stage of development that does not depend upon an estimate of the period of gestation is used in many countries. In this classification a live-born infant with a birth weight⁶ of 2,500 grams (5 1/2 lbs.) or less is said to be immature⁸. Immaturity⁷ is often combined with debility⁹, an abnormal state of weakness.

606

At most confinements there is a single birth¹ or single delivery¹ but at some there are plural births², multiple births² or multiple deliveries². Two children born during the same confinement are called twins³ and we may distinguish between monozygotic twins⁴, uniovular twins⁴ or identical twins⁴ on the one hand, and dizygotic twins⁵ or biovular twins⁵ on the other. Monozygotic multiple births occur when one ovum splits after fertilization; the resulting children must always be of the same sex. Dizygotic multiple births are .due to the simultaneous fertilization of two or more ova and the resulting children may be of different sexes.

• 2. In British official terminology the term maternity is used to denote a confinement resulting in the birth of one or more children; the number of births per maternity may be computed.
• 3. Where a multiple birth results in three children, these are-called triplets, four are quadruplets, and five quintuplets. The terms "twins", "triplets", etc. are generally used in accordance with the total number of deliveries during a confinement; occasionally, however, multiple births are classified only in accordance with the number of children born alive.