รุ่นปัจจุบัน เมื่อ 06:27, 17 สิงหาคม 2556

330

ผู้อยู่อาศัยของชาติหรือรัฐหนึ่งอาจเป็น ข้าแผ่นดิน¹ ราษฎร¹ หรือ พลเมือง¹ของรัฐนั้นซึ่งเป็นผู้มีสิทธิทางการเมือง หรืออาจเป็น คนต่างด้าว² หรือ ชาวต่างประเทศ² ผู้เป็นราษฎรของรัฐอื่น หรือไม่เป็นราษฎรของรัฐใดเลยที่เรียกว่า คนไร้รัฐ³ ศัพท์คำว่า"ข้าแผ่นดิน" เคยมีความหมายเหมือนผู้อยู่อาศัยเป็นข้าทาสแต่ปัจจุบันความหมายนี้ได้ค่อยสลายลงไปแล้ว และมักจะใช้ในความหมายเดียวกันกับราษฎร แม้ว่าบางครั้งจะมีความพยายามที่จะทำให้เห็นภาพแตกต่างกันระหว่างคำว่าข้าแผ่นดินกับราษฎร ราษฎรของรัฐหนึ่งโดยทั่วไปจะมี สัญชาติ⁴ของรัฐนั้น ทุกวันนี้คำว่าสัญชาติจะใช้ในความหมายเดียวกันกับการมี ฐานะพลเมือง⁴ แต่ใน รัฐที่มีคนหลายเชื้อชาติ⁶อาจแยกความแตกต่างระหว่าง สัญชาติทางการเมือง⁴ กับ สัญชาติทางเชื้อชาติ⁵

331

คนต่างด้าวอาจขอสัญชาติของประเทศที่เข้าไปอาศัยอยู่โดย การโอนสัญชาติ¹ และกลายเป็น ราษฎรโอนสัญชาติ²ของ บุคคลแปลงสัญชาติ² ในบางประเทศ ใบโอนสัญชาติ³อาจถูก เพิกถอน⁴ได้ และจะทำให้บุคคลที่แปลงสัญชาติแล้วต้อง สูญเสียสัญชาติ⁵ของตนไป บางกรณีบุคคลอาจมีมากกว่าหนึ่งสัญชาติซึ่งพูดได้ว่าเขาเป็นคนมี สองสัญชาติ⁶ บางครั้งมีการแยกความแตกต่างระหว่าง คนต่างด้าวที่อยู่ประจำ⁷ ผู้อาศัยอยู่ประจำในประเทศที่ไม่ใช่ประเทศของตน กับ ผู้พำนักชั่วคราวต่างด้าว⁸หรือ คนต่างด้าวที่อยู่ชั่วคราว⁸ ผู้ที่อยู่ที่นั่นสำหรับช่วงเวลาสั้นๆ

332

บุคคลที่เกิดในเขตแดนซึ่งเขายังอาศัยอยู่เรียกว่า คนพื้นเมือง¹ของเขตแดนนั้น ถ้าบรรพบุรุษของเขาเป็นผู้อยู่อาศัยดั้งเดิมของเขตแดนนั้นจะเรียกว่า ชนดั้งเดิม² ชนพื้นเมือง² หรือผู้อยู่อาศัย ชนเผ่าพื้นเมือง² คำหลังสุดนั้นมักสงวนไว้สำหรับผู้คนที่เป็นชนเผ่า สถิติมักแยกระหว่าง คนที่เกิดในประเทศ³ กับ คนที่เกิดต่างประเทศ⁴

333

ศัพท์คำว่า เผ่าพันธุ์¹โดยทั่วไปมักใช้เพื่อหมายถึงกลุ่มของบุคคลที่มีลักษณะทางกายภาพเหมือนกันซึ่งเป็นลักษณะที่ถ่ายทอดทางกรรมพันธุ์ ในการทำสำมะโนของบางประเทศ บางครั้งใช้คำนี้ให้มีความหายอย่างหลวมๆ บางครั้งใช้สำหรับกลุ่มคนที่ผูกพันด้วยกันโดยวัฒนธรรมที่เหมือนกัน หรือมีถิ่นเกิดแห่งเดียวกัน หรือกระทั่งหมายถึงผู้คนที่อาศัยอยู่ในเขตแดนแห่งเดียวกัน ศัพท์อีกคำหนึ่งซึ่งบางครั้งมีการนำมาใช้กันคือ กลุ่มชาติพันธุ์² และก็อีกเช่นกันที่คำนี้มีความหมายไม่เป็นเอกภาพ โดยทั่วไปกลุ่มชาติพันธุ์จะหมายถึงกลุ่มของผู้คนที่มีวัฒนธรรม ภาษา และประเพณีทางศาสนาเหมือนกัน กลุ่มชาติพันธุ์หนึ่งอาจเป็นกลุ่มเผ่าพันธุ์หนึ่ง ผู้คน³ (cf. 305-2) โดยทั่วไปหมายถึงกลุ่มรวมของบุคคลซึ่งเชื่อมโยงกันโดยมีอดีตหรือวัฒนธรรมที่เหมือนกัน บุคคลที่อาศัยอยู่ในเขตแดนหนึ่งซึ่งแตกต่างจากคนส่วนใหญ่ของประชากรอย่างเห็นได้ชัดเรียก ชนกลุ่มน้อย⁴ ตัวอย่างเช่น ชนกลุ่มน้อยทางชาติพันธุ์⁴ ชนกลุ่มน้อยแห่งชาติ⁴ ชนกลุ่มน้อยทางภาษา⁴ หรือ ชนกลุ่มน้อยทางศาสนา⁴

• 1. เผ่าพันธุ์นิยม ทฤษฎีที่กล่าวว่าคนบางเผ่าพันธุ์มีความเหนือกว่าเผ่าพันธุ์อื่นโดยการสืบทอดพันธุ์
• 2. คำว่าเผ่า หรือกลุ่มชนเผ่า ยังมีการใช้กันอยู่บ้าง แต่ค่อยๆ ถูกแทนที่ด้วยคำว่า "กลุ่มชาติพันธุ์"แล้ว

334

บางครั้งแยกความแตกต่างของบุคคลด้วย สีผิว¹ ซึ่งใช้ในความหมายที่หลวมๆ ว่าหมายถึงสีของผิวหนังที่ปรากฏให้เห็นเด่นชัด ในบางประเทศแยกความแตกต่างระหว่าง คนผิวขาว²และ คนผิวสี³ ซึ่งบางครั้งเรียกว่า ไม่ใช่ผิวขาว³ การจับคู่แต่งงานระหว่างคนต่างสีผิวกันบางครั้งเรียกว่า การสมรสต่างผิว⁴ บุคคลที่เกิดจากการจับคู่เช่นนั้นเรียกว่าเป็น เลือดผสม⁵ หรือ พ่อแม่ผสม⁵

• 4. บางทีใช้คำว่าข้ามพันธุ์ คำว่า miscegenation ยังหมายถึงการเปลี่ยนแปลงอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์ของบุคคลหนึ่งระหว่างเวลาหนึ่งถึงอีกเวลาหนึ่ง
• 5. คนเลือดผสมระหว่างคนผิวขาวกับนิโกรเรียกว่ามูแลตโต (mulatto) (ลูกผสมขาวดำ) ในอเมริกาที่พูดภาษาสเปน เลือดผสมระหว่างคนเชื้อสายยุโรปกับอินเดียนอเมริกันเรียก เมสติโซ (mestizo) (ลูกผสมขาวแดง) คนเชื้อสายยุโรปผสมกับคนเอเชียบางครั้งเรีกว่า ยูเรเซียน (eurasian) (ลูกผสมยุโรปเอเซีย)

* * *