พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษา ฉบับปรับให้เป็นเอกภาพ ปรับปรุงครั้งที่สอง ภาษาไทย

ประวัติความเป็นมา

ฉบับพิมพ์ครั้งแรก

ในปี 1953 คณะกรรมธิการประชากรแห่งสหประชาชาติได้ร้องขอให้มีการจัดทำพจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษา ซึ่งงานนี้สหพันธ์ระหว่างประเทศเพื่อการศึกษาทางวิทยาศาสตร์เรื่องประชากร (International Union for the Scientific Study of Population: IUSSP) ได้เสนอตัวรับที่จะดำเนินการ ในปี 1955 สหพันธ์ฯ ได้จัดตั้งคณะกรรมการชั่วคราวขึ้นคณะหนึ่งโดยมี P. Vincent แห่งประเทสฝรั่งเศสเป็นประธานเพื่อจัดทำพจนานุกรมประชากรศาสตร์เป็นภาษาอังกฤษ ฝรั่งเศส และสเปน คณะกรรมการคณะนี้มีกรรมการคือ C.E. Dieulefait (อาร์เจนตินา) H.F. Dorn (สหรัฐอเมริกา) E. Grebenik (สหราชอาณาจักร) P. Luzzato-Fegiz (อิตาลี) M. Pascua (สวิสเซอร์แลนด์) และ J. Ros Jimeno (สเปน) พจนานุกรมฉบับภาษาฝรั่งเศสและอังกฤษได้พิมพ์เผยแพร่ในปี 1958 และฉบับภาษาสเปนในปี 1959 ตั้งแต่นั้นมาจนถึงปี 1971 ได้มีฉบับภาษาอื่นอีก 10 ภาษาได้ทยอยพิมพ์ออกมา

ฉบับพิมพ์ครั้งที่สอง

เนื่องจากประชากรศาสตร์และการศึกษาด้านประชากรได้พัฒนาไปอย่างรวดเร็วมากในช่วงทศวรรษที่ 1960 ในปี 1969 คณะกรรมาธิการประชากรจึงได้เสนอแนะให้มีการปรับปรุงพจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษาให้ทันสมัยขึ้น ดดยมอบหมายให้สหพันธ์ฯ รับงานนี้ไปดำเนินการอีกครั้งหนึ่ง คณะกรรมการบัญญัติศัพท์ประชากรศาสตร์ระหว่างประเทศชุดใหม่จึงได้จัดตั้งขึ้น โดยให้ P. Paillat (ฝรั่งเศส) เป็นประธาน และเริ่มดำเนินงานในปี 1972 ด้วยความสนับสนุนทางการเงินจากสำนักงานสำมะโนแห่งสหรัฐอเมริกา (U.S. Bureau of the Census) กรรมการในคณะกรรมการชุดนี้มี A. Boyarski (รัสเซีย) E. Grebenik (สหราชอาณาจักร) K. Mayer (สวิสเซอร์แลนด์) J. Nadal (สเปน) และ S. Kono (ญี่ปุ่น) คณะกรรมการชุดนี้ได้ส่งมอบร่างพจนานุกรมที่ได้ปรับแก้แล้วให้ศูนย์/สถาบันประชากรมากกว่าร้อยแห่งพิจารณาให้ความเห็น ในปี 1976 ศาสตราจารย์ลุย อองรี (Louis Henry) ได้รับมอบหมายจากสหพันธ์ฯ ให้ทำหน้าที่บรรณาธิกรณ์และผลิตพจนานุกรมฉบับภาษาฝรั่งเศสพิมพ์ครั้งที่สอง ต่อมา สหพันธ์ฯ ได้ขอให้ศาสตราจารย์เอเตียง แวน เดอ วอลล์ (Etienne van de Walle) ปรับและแปลพจนานุกรมฉบับภาษาฝรั่งเศสให้เป็นภาษาอังกฤษ พจนานุกรมฉบับภาษาอังกฤษพิมพ์ครั้งที่สองได้พิมพ์เผยแพร่ในปี 1982 ในที่สุด ฉบับพิมพ์ครั้งที่สองนี้ได้แปลเป็นภาษาทางการของสหประชาชาติทุกภาษา

จากฉบับพิมพ์ครั้งที่สองมาเป็นเดโมพีเดีย

พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษาฉบับต่างๆ เป็นหนึ่งในผลิตผลที่ทำกนมายาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์ของวิชาประชากรศาสตร์ และเป็นเรื่องที่ต้องขอบคุณอย่างที่สุดต่อผลงานและความทุ่มเทของนักวิชาการในประเทศต่างๆ ที่ได้แปลต้นฉบับภาษาฝรั่งเศสหรือภาษาอังกฤษเป็นภาษาของตน ผลจากความพยายามเหล่านี้ ทำให้ทุกวันนี้ ชุมชนนานาชาติได้รับประโยชน์จากการได้ใช้พจนานุกรมประชากรศาสตร์พหุภาษาฉบับพิมพ์ครั้งที่สองมากถึง 14 ภาษา ซึ่งต้องขอบคุณอย่างมากต่อความริเริ่มของ Nicolas Brouard ที่ได้รวบรวมพจนานุกรมประชากรศาสตร์แบับภาษาต่างๆ ที่ได้พิมพ์มาแล้วทั้งหมด และได้พัฒนาการนำเสนอด้วยวิธีการของวิกิ (Wiki-based) ในเว็บไซต์ที่ชื่อว่า Multilingual Demographic Dictionary กองประชากรสหประชาชาติ ( United Nations Population Division) IUSSP และ Comité national français ของ IUSSP ได้ให้การสนับสนุนงานนี้มาโดยตลอดเพื่อที่จะช่วยอำนวยความสะดวกในการเข้าถึงแหล่งข้อมูลความรู้ที่มีคุณค่ายิ่งแหล่งนี้

ทำไมจึงออนไลน์?

ด้วยเหตุที่ว่าพจนานุกรมประชากรศาสตร์ในภาษาต่างๆ ได้กลายเป็นเครื่องมือรับใช้ผู้คนในหลายประเทส การทำให้พจนานุกรมนี้สามารถเข้าถึงได้โดยผ่านทางอินเทอร์เน็ตจึงเป็นเรื่องที่จำเป็นอย่างยิ่ง ต้องขอบคุณต่อโครงการที่นำโดย Nicolas Brouard ที่ทำให้ทุกวันนี้เรามีศัพท์ประชากรศาสตร์ที่เป็นมาตรฐานพร้อมกับความหมายของศัพท์เหล่านั้นอยู่ห่างไกลเพียงคลิก 2 ครั้งเท่านั้น สำหรับนักเรียน นักศึกษา ครู อาจารย์ นักวิจัย นักหนังสือพิมพ์ องค์การพัฒนาเอกชน และสาธารณชน ที่จะได้ทำงานและรับรู้เรื่องราวเกี่ยวกับประชากรด้วยภาษาของตนเอง

Functionality

Visitors to Demopædia can consult the different language modules, read them, or download and print them. All copyright owners have made this possible. Users can search for a demographic term, surf between linked terms and expressions, or switch to another language or edition. Because each Dictionary consists of thematic chapters, terms are located in context, providing not only a definition of each term but also an understanding of the subject matter for which a term is relevant. Each language module has a built-in index that facilitates navigation and cross-referencing. In addition, the Wiki platform provides powerful tools for further development. It is envisaged that the next stage of the project will allow specialists to post additions, revisions or corrections to the second edition.

What is next?

Demographic knowledge made huge advances since the last editions of the Dictionary have been published. There is a clear sense that the structure and texts need updating. Doing it in a traditional format of 'live' panels and working groups would be hardly feasible. Developing on-line a renewed edition of multilingual encyclopedic demographic dictionary should be efficient and will unleash the potential of wide cooperation of professionals. Demopædia will host this project.

Demopædia also has the potential to become a platform for sharing and building a wider knowledge base in demography and population studies. Our vision is an extensive and constantly evolving encyclopedia on population, serving the world community and benefiting from influxes of ideas and texts.

Accessing the Open Encyclopedia on Population

Each text term, defined as a demographic term or demographical expression of the Multilingual Demographic Dictionary which must be translated into any language, will have its own named page in the Open Encyclopedia on Population.

The original definition expressed in one of the two Multilingual Demographic Dictionary editions is (or was if the paragraph has been overwritten by the second edition) a first start for a multimedia Encyclopedia on Populations.

The Multilingual Demographic Dictionary offers the advantage of large consensus (United Nations commission on terminology of the early 50's) and having been translated into various languages (about 15 languages). But it has the disadvantage of being old (1981 for the second edition in French): some sections or even chapters have to written or rewritten.

Also Encyclopedia have always used graphs or pictures which were missing in the printed Multilingual Demographic Dictionary and modern Encyclopedia can be multimedia and can offer animated drawings or audio files.

Using the free software of the Wikimedia foundation (called MediaWiki), Demopædia will offer the same possibilities with the same rules and constraints as Wikipedia.

Thus the syntax of the various URLS is similar to any Wikipedia site, i.e by suppressing any mention of the edition, just keeping the two letters of the abbreviated language: http://en.demopaedia.org/wiki/Fertility.

Also the wiki syntax of Demopædia is exactly the same as the Wikipedia syntax.

For an Harmonized second edition of the dictionaries as an intermediate step

Since the training in Marrakech, a lot of work has been done to improve the quality of the scanned texts. Specific computer programs using parsers have cross check the texts of the first and second editions in about 12 to 13 languages in order to detect the missing text terms in one or another language.

The first analysis of this work reveals that the second edition is not as rigorous as the first was. The first edition was the result of the Commission on terminology during the mid 50's, but the second was first revised in French in 1981 and translated and adapted to English in 1982 and in Spanish in 1985, German in 1987 etc. up to Czech in 2005.

Some terms, expressions and even complete paragraphs have not been translated into English, but in Spanish, Arabic, German etc.. And a few sentences and paragraphs have been added into the English second edition but never translated into the French second edition which was already published. Also the Spanish second edition added a few new text terms which are not translated into any other language but Arabic.

The German second edition (1987) defined a lot of more modern text terms which haven't been translated in any other language.

The current proposition (February 2010) to the Demopædia team is to discuss the opportunity of an harmonized or unified second edition before opening the Open Encyclopedia.

Editions, published after 1987, did not add any new term and thus a natural limit is 1987 (German) but harmonization between the three languages of the IUSSP could be an important step.

In many language specific editions, the numbering of the text terms differed (even between French and English) most of times due to errors but sometimes because a text term was not translated. The advantage of the technical work is to highlight the missing text terms in order to decide if the word is not used in this language or if it is an omission.

One advantage of such a short term project, will be that all the useful but out of print versions (English, French, Spanish, German, Arabic, Japanese etc.) as well as the four recently translated versions (Russian, Chinese, Italian) would be available in their unified second edition as printed book which could be ordered on the Demopædia site. Such nice samples were on display at the UN booth of the Marrakech conference. It will also be a good exercise for the third edition...

Videos for the Harmonization process

The harmonization process concerns all the modules which have been published in the past (up to 2005 for the Czech volume). But the most urgent work concerns (October 2012) the English harmonization because the new Asian modules (Indonesian, Korean, Malay, Nepali, Thai and Vietnamese) need such a final English harmonized edition because their translation is uniquely based on the English volume.

At the Third Demopaedia Workshop that took place in Chiang Mai (30 August-1st September), the six new Asian teams (13 demographers) have been trained to the Wiki technology as well as to some specificities of the Multilingual Demographic Dictionary on Demopaedia.

The videos that you can find at the subpages Demopaedia:Videos/Harmonization are a short summary of some of the training sessions. The creation of video is an on going process too. And probably many more videos will be added in the future.

The first videos explain how to login if you are a professional demographer (most important step) and how to participate to the harmonization process by different steps and approaches. If you want to participate or send us comments , you can contact us at http://tools.demopaedia.org/brd-bin/mel?contact .

When will the “Open Encyclopedia” site be open?

The Demopædia site was first opened for the International Conference on Population in Marrakesh in early October 2009 where a first training co-organized with the Population Division of the United Nations and the French Committee of the IUSSP has been proposed to participants.

The Open Encyclopedia will be opened after the harmonization process. It will be opened only to the members of the IUSSP association . Once the various tools in order to fight against spammers and vandalism will be installed, the site will, hopefully, be opened to any specialist in Population Studies.